استاد حسین شکاری

آینده‌ی روشن

آقای حسین شکاری متولد سال 1367، از استادکاران جوان و خوش‌آتیه‌ی قم است. ایشان اصالتاً قمی است و کار خود را به صورت حرفه‌ای از سال 1384 یعنی همان دوران نوجوانی آغاز کرده است. ایشان زمان شروع به کار خود را به‌خوبی به یاد می‌آورد و می‌گوید: «دقیق یادم است ماه رمضان سال 84 بود که وارد این حرفه شدم». بسیاری از استادکاران زیورآلات سنتی در سنین بزرگسالی آموزش انگشترسازی دیدند و به همین دلیل زودهنگام بازنشسته شدند اما ایشان که از دوران نوجوانی کار خود را آغاز کرده‌اند موفقیت‌های بسیاری را پیش‌رو دارند که می‌توانند طی سال‌های آتی به آن دست پیدا کنند. ایشان نسبت خانوادگی با یکی از استادکاران به نام قمی یعنی آقای کیامهر دارند: «استاد کیامهر داماد خانواده ما هستند. من از ابتدا به انگشتر نقره علاقه داشتم ولی زمانی که ایشان وارد این حرفه شدند من به تدریج به ساخت انگشتر هم علاقه پیدا کردم و زیر نظارت ایشان شروع به کار کردم».

استاد کیامهر: معلم و همراه

آقای شکاری آنچه امروز به آن رسیده است را مدیون استاد کیامهر می‌داند: «رمز موفقیت من استاد کیامهر است. نه اینکه خودم به این کار بی‌علاقه بوده باشم. من همیشه علاقمند به این کار بودم و هستم. درآمد این کار هم مشوق من بود ولی مهم‌ترین عامل قطعاً حضور استاد کیامهر است. بسیاری از افراد که وارد این رشته می‌شوند در فراز و نشیب آموزش درمانده می‌شوند. خصوصاً در زمان گذشته که آموزش کم بود و استادکاران معتقد بودند آموزش باعث می‌شود دست در کار زیاد شود، ولی خدا را شاکرم که من چنین مشکلی نداشتم زیرا استاد کیامهر در هر قدم معلم و همراه بنده بودند. این امتیازی بود که نصیب بنده گشته بود».

گام‌ها پیشرفت

استاد شکاری بااستعداد خود مسیر آموزش را به سرعت طی کرد و پس از ماه نخست توانست اولین سفارش کاری خود را بگیرد. گام اولیه‌ی خوبی که در کنار استادشان برداشتند مسیر پیشرفت را برای ایشان هموار کرد. ایشان در جواب این سؤال که چه چیزی علت تداوم این پیشرفت بوده است گفتند: «زمانی که من شروع به کار کردم تنوع محصول بسیار کم بود. شاید پنج نوع رکاب انگشتر در بازار قم تولید می‌شد؛ اما اکنون ما توانستیم تنوع بیشتری به کارهایمان بدهیم و استاد کیامهر الان خودشان حدود 500 نمونه کار دارند. این مسئله در پیشرفت ما بسیار مهم بود. نکته‌ی دیگر اینکه در زمان گذشته عیار نقره پایین بود ولی ما شروع کردیم به استفاده از نقره‌ی عیار بالا. این نکته کیفیت کار ما را بسیار بالا برد و موجب شد پیشرفتی پایدار را در کارمان به وجود آوریم». تنوع محصولات و کیفیت بالا یکی از دلایلی است که باعث شده است همکاری استاد کیامهر و استاد شکاری همکاری موفق باشد: «وقتی نام شما برند می‌شود و مشتری کیفیت کار شمارا می‌بیند خودبه‌خود سفارش‌های جدید از راه می‌رسد. ما در فضای مجاز بسیار فعال نیستیم ولی مشتریان ما را از روی نام‌ می‌شناسند و برای سفارش کار پیش ما می‌آیند. از کشورهای حوزه‌ی خلیج‌فارس و دیگر کشورهای آسیایی سفارش کاری داریم. افرادی آنجا کسب و کار فروش انگشتر نقره دارند. از ما خرید می‌کنند و آنجا توزیع می‌کنند». البته این نقطه‌ی پایان کار نیست وایشان ذکر می‌کند اگر شرایط بازار مساعد گردد برنامه‌ی توسعه کسب و کار خود را دارند: «قصد گسترش کارگاه راداریم تا بتوانیم کارآموزان بیشتری بیاوریم و پس از آموزش آن‌ها را در پیش خود داشته باشیم تا تولیداتمان افزایش پیدا کند و محصولاتمان را نه تنها به شهرهای دیگر بلکه به کشورهای دیگر صادر کنیم. شهر قم ظرفیت مناسبی دارد. ما الان در کشور بیشترین برندهای رکاب‌سازی دست‌ساز را داریم. می‌توانیم از این ظرفیت استفاده کنیم و کارمان را گسترش دهیم». ایشان حرفه‌ی خود را به جوانان توصیه می‌کند: «اگر کسی بخواهد وارد حرفه‌ی ما شود در حدود 25 میلیون سرمایه‌ی اولیه نیاز دارد که در این روزگار برای راه‌اندازی یک شغل سرمایه‌ی بالایی محسوب نمی‌شود. افراد اگر جذب این رشته شوند می‌توانند پیشرفت کنند. باوجود افزایش قیمت ابزارآلات و مواد اولیه در این زمینه بازار فروش وجود دارد. این شغل شخصیت کاری مناسبی هم دارد».

آموزش نقره‌سازی و خوشه‌ی انگشتر استان قم

«ما و استادکیامهر تأکید زیادی بر مسئله‌ی آموزش داریم. خود بنده چند دوره در صنایع دستی و آموزش‌وپرورش به عنوان مربی آموزش انگشترسازی داده‌ام که در هر دوره حدود 50 نفر را آموزش داده‌ام. علاوه بر این همواره آموزش کارگاهی داشته‌ایم و بسیاری از کارآموزان ما امروز مستقل شده‌اند و مشغول به کار هستند». چنین آموزش‌هایی هم می‌تواند به افزایش سازندگان حرفه‌ای زیورآلات سنتی بینجامد و هم می‌تواند فرهنگ عمومی زیورآلات نقره را ایجاد کرده و شهروندان قمی را با این هنر فاخر آشنا کند. هر دو موردی که از این آموزش به دست می‌آید نکاتی ضروری برای پیشرفت این هنر سنتی در استان قم هستند. آقای شکاری در گفت‌وگو با ما به نقش مفید کلاس‌های خوشه‌ی انگشتر اشاره کردند: «کارهای خوشه را دنبال کردم و متوجه شدم کلاس‌های خوبی در رشته‌های مختلف ازجمله مخراج‌کاری برگزار می‌کنند. این کلاس‌ها بسیار به رشد اعتبار حرفه‌ی ما کمک می‌کنند».

توانمندی صنفی: ابزار موفقیت صنایع دستی

بی‌ثباتی‌های بازار ازجمله عواملی است که می‌تواند هر سازنده و صاحب حرفه‌ای را زمین‌گیر کند. حسین آقای شکاری دستیابی به صنفی توانمند را راهی می‌دانند برای کاهش اثرات بی‌ثباتی بازار بر تولیدکنندگان زیورآلات سنتی: «اگر صنف و انجمنی باشد که سازندگان را متحد کند می‌تواند بسیاری از مواد اولیه را به صورت عمده وارد کند. در این صورت ما از نوسان قیمت‌ها آسیب کمتری می‌بینیم. در حرفه‌ی ما اکثر ابزارآلات، نگین‌ها و دیگر مواد اولیه از خارج از کشور وارد می‌شوند. به همین خاطر جدای از قیمت‌ها که به دلار محاسبه می‌شود ما مشکل دسترسی هم داریم. یک روز نقره‌ در بازار کمیاب می‌شود و سازندگان کارشان روی زمین می‌ماند. یک روز ابزارآلات ما نمی‌رسد. تا چند وقت پیش ما مشکل مجوز داشتیم که خوشبختانه تا حدودی حل شد اما اگر مشکل مواد اولیه هم حل شود و ابزارآلات و نقره‌ی ما به‌صورت سازمانی تهیه شود دسترسی، مسلماً راحت‌تر می‌شود». چنین نهادی مسلماً به پیشرفت صنایع دستی قم کمک خواهد کرد. صنایعی که می‌توانند نام قم را در سطوح کلان طنین‌انداز کنند.