بررسی فرصت‌ها مشکلات و چالش‌های انگشتر قم
مشکلات و چالش‌های انگشتر سازی قم در دو حوزه مهم تامین مواد اولیه و بازار فروش در وهله اول و طراحی محصول در مرحله بعدی تقسیم می شود.
در بحث تامین مواد اولیه مشکلات شامل موارد زیر می‌باشد:
1) تمایل تولیدکنندگان انگشتر به استفاده مواد اولیه وارداتی (نقره، سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی برای نگین) برای تولید انگشتر
2) تعداد پایین تأمین کنندگان مواد اولیه در قم
3) پایین بودن کیفیت نقره‌های تولید شده در ایران
4) واردات سنگ‌های بی‌کیفیت از چین
5) واردات بی رویه صنایع دستی و نگین تقلبی به کشور
6) وارداتی بودن تجهیزات تولید و افزایش قیمت آن‌ها به جهت نوسانات قیمت ارز
7) محدود بودن سرمایه در گردش جهت خرید عمده
در مورد بازار توزيع فروش چالش های پیش رو را می توان در چهار بخش زیر تقسیم کرد:
- بازار شهر قم،
- بازار ملی و داخل کشور،
- بازار بین المللی و
- بازار فضای مجازی
بازار شهر قم
شهر قم سالانه میزبان 15 میلیون زائر و گردشگر ایرانی و 3 میلیون زائر و گردشگر خارجی می‌باشد. این آمار نشان دهند وجود پتانسیل قوی در حوزه فروش صنایع دستی و انگشتر به عنوان سوغات است. اما به جهت عدم ارتباط مستقیم تولیدکنندگان و قرارگیری آن ها در پاساژهای حاشیه حرم که دور از دید زائران و گردشگران می باشد و همچنین نبود یک بازارچه صنایع دستی در شهر قم منجر به عدم بهره برداری مناسب از این فرصت شده است به صورتی که حدود 70 درصد از انگشترهای عرضه شده در مغازه‌های اطراف حرم که محل اصلی فروش این سوغات به زائران و گردشگران قم می باشد توسط تولیدات سایر شهرها و بعضاً کشورها تأمین می گردد.
سایر مشکلات موجود در حوزه بازار انگشتر قم عبارتند از:
1) وجود دلالان در صنف و عرضه کالا با قیمت‌های بسیار بالا و یا اقلام بی‌کیفیت با قیمت بسیار پایین و عرضه کالای تقلبی
2) پایین بودن مهارت‌های بازاریابی تولیدکنندگان انگشتر قم
3) تولید محصول بدون کسب پروانه تولید و مجوز های مورد نیاز
4) وجود تولیدکنندگان خارجی (اتباع افغانی) در قم
5) ورود افراد کم تجربه و بدون مهارت به این صنف و تولید محصولات بی‌کیفیت و با قیمت پایین
6) محدود بودن برنامه های تبلیغاتی
بازار ملی:
با توجه به نظر خبرگان و همچنین تحقیقات میدانی انجام شده شهرهای مختلف ایران مانند تهران، شیراز، اردبیل، اهواز و … بازار مناسبی جهت فروش محصولات دست ساز اعضای خوشه می باشد. با این حال این امر مستلزم ایجاد زیرساخت های مناسب در خوشه مانند تهیه کاتالوگ و لیست قیمت مشترک و حضور مستقیم در آن بازارها می باشد. سایر مشکلات این حوزه عبارتند از:
1) عدم برندسازی تولیدکنندگان و فروشندگان در سطح ملی
2) عدم شناخت عموم مردم از اصالت انگشتر و مشخصات انگشتر اصلی
بازار بین المللی:
با بررسی های صورت گرفته کشورهای مختلف جهان مانند عراق، عربستان، لبنان و کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند امارات متحده عربی و … بازار مستعدی برای عرضه انگشتر قم هستند و هم اکنون نیز صادرات به صورت محدود و چمدانی به این کشورها صورت می گیرد. حضور مستقیم در این کشورها می تواند صادرات مستقیم و ارزآوری به کشور را فرآهم آورد. این امر به جهت وجود مشکلاتی مانند: عدم اطلاع دقیق از نیاز بازارهای جهانی و روند بازار، نبود دانش کافی در حوزه بازاریابی، فروش و صادرات، عدم فعالیت صادراتي با وجود بازارهای مستعد منطقه و عدم شناخت از بازارهای هدف و ضعف در بازاریابی داخلی و صادراتی مقفول مانده است.
بازار فضای مجازی:
به جهت ماهیت بازار انگشتر قم و همچنین گسترش فضای مجازی، فرصت مناسبی برای عرضه زیورآلات در فضای مجازی مانند فروشگاه‌های الکترونیک و بازاریابی در شبکه های اجتماعی به وجود آمده است. تولیدکنندگان انگشتر هم به صورت محدود با حضور در اینستاگرام و برخی فروشگاه های مجازی از این فرصت استفاده نمودند ولی به جهت عدم وجود یک پایگاه یکپارچه، مطمئن و قوی در فضای مجازی برای عرضه محصولات، این فرصت به صورت کامل به بهره برداری نرسیده است.
در بحث طراحی نیز اهم مشکلات عبارتند از:
1) استفاده کم از نرم‌افزارهای طراحی محصول
2) نبود واحد طراحی بصورت مجزا
وجود چالش های ذکر شده موجب می شود فرصت های مناسبی در بازار انگشتر قم برای سرمایه گذاری و اجرا ایجاد شود. که اهم این فرصت ها عبارتند از:
فرصت های حوزه تأمین مواد اولیه:
- سرمایه گذاری در تعاونی خوشه
- تولید تجهیزات در داخل کشور
- فعالسازی معادن سنگ های نیمه قیمتی کشور و استفاده از نگین های معادن داخلی
- واردات نقره، نگین و تجهیزات،
- برگزاری دوره آموزشی نقره سازی
فرصت های حوزه طراحی:
- برگزاری دوره آموزشی طراحی سه بعدی،
- راه اندازی مرکز طراحی جواهرات در قم
فرصت های حوزه بازاریابی:
- برگزاری دوره آموزشی در حوزه بازاریابی
- ایجاد بازارچه صنایع دستی در قم
- تهیه کاتالوگ مشترک، لیست قیمت و بازاریابی محصولات خوشه در سایر شهرهای ایران
- حضور در نمایشگاه های بین المللی جواهرات و صنایع دستی
- ایجاد پایگاه فروش محصولات در فضای مجازی
- دریافت اطلاعات از اعضا، ساخت محتوا تبلیغاتی، ایجاد کمپین تبلیغاتی و بارگذاری اطلاعات در فروشگاه های مجازی عرضه محصولات مانند دیجی کالا است.
در ادامه مسائل، مشکلات و فرصت های پیش رو هنر صنعت انگشتر سازی قم در قالب اینفوگرافی به نمایش در آمده است.
